Banyo Tavanı Nasıl Olmalı?
Günlük yaşantımızda en çok kullanılan mekanlardan biri banyodur. Bununla beraber en çok arızayla karşılaşılan mekan da banyodur. Bunların başında, tavandaki rutubet gelir. Tavan ışıklandırması da banyo mekanında, dekorasyon açısından oldukça önemlidir. Boya seçimi sebepli oluşabilecek çatlaklar da görsel olarak rahatsızlık verebilir.
Rutubeti önlemek
Banyo, sıcak suyun en çok kullanıldığı mekanlardan biridir. Özellikle duş alırken uzun süre açık kalan sıcak su buharlaşır ve havalandırma da yeterli düzeyde değilse, oluşan buhar duvarlara ve tavana tutunmaya çalışır. Isınan hava yükseleceğinden, tavan buhardan en çok etkilenen yer olur. Bu nedenle tavanda rutubet oluşması muhtemeldir. Bunu önlemek için ise tavan kaplama ve boya malzemelerinin bilinçli ve düzgün bir şekilde seçilmesi gerekir. Bazen bu nemlenme çok fazla olur ve özellikle aşırı buhar tavana yapışır.
Bir süre sonra su şeklinde damlamaya başlar. Kullanıcı için rahatsızlık veren bir durum oluşur. Bu noktada en önemli şey, tavan kaplamasında kullanılan malzemedir. Tavan alçıpan asma tavan uygulamasıyla yapıldıysa; banyo, mutfak gibi ıslak hacimler için üretilmiş alçıpan plaklar kullanılmalıdır. (Alçıpan asma tavan, alçıpanın betonarme tavana bir askı ve metal profiller yardımıyla asılarak, monte edildiği tavandır. Üstünden geçen elektrik ve benzeri tesisat kablolamasına yer açar.) Bu plaklar suya dayanıklıdır. Böylece tavandaki rutubet minimum düzeyde tutulabilir. Alçıpan tavan üzerine çekilecek astar da düzgün bir işçilikle yapılmalıdır. En son tabaka olarak sürülecek boya da yine suya ve buhara dayanıklı olmalıdır.
Tavan tipine göre malzeme ve uygulama değişiklik gösterebilir. Eğer tavan asma alçıpan tavan değilse, hemen beton tavan üzerine sıva yapıldıysa; yapılan sıva ve boyanın su ve buhara dayanıklılığı çok önemlidir.
Eğer asma tavan kaplama malzemesi metal olacaksa, bunun paslanmaz olarak seçilmesi önem taşır. Diğer takdirde paslanan plakalar kötü bir görünüm oluşturur ve değiştirilmesi gerekir.
Tavan Işıklandırması
Banyodaki görsel konfor açısından aydınlatma önemli bir yer tutar. Özellikle tavan aydınlatması epey önemlidir. Genellikle alçıpan asma tavan içinde kalan, spot armatürler kullanılır. Sarkmayan bir ışıklandırılma kullanılması tercih edilir; böylece armatür, mümkün olduğunca, su temasından uzak tutulur. Banyo tavan armatürlerinin çok yüksek aydınlatma gücüne sahip olmaları gerekmez. Bu nedenle elektrik tasarruflu spotlar tercih edilebilir. Ayrıca spot sayısı da istenilen aydınlık bakımından önemlidir. Bu nedenle banyonun alanına uygun olarak ışık ihtiyacı hesaplanmalı ve ona göre spot sayısı belirlenmelidir. Spot armatür kullanımı asma tavanlar için idealdir. Spot yerlerinin belirlenmesinde, asma tavan taşıyıcı karkasına denk gelmemeye dikkat edilir. Böylece montaj kolaylaşır.
Eğer tavan asma değilse, sıva üzeri aydınlatma armatürleri adını verdiğimiz aydınlatma sistemleri kullanılabilir. Bu sistemler genel olarak mekanın ortası belirlenerek, ucu dışarıya bırakılmış elektrik kablolarına monte edilir. Bu armatür biçimi ise, banyo ve balkonlarda sıklıkla görülen, üzeri örtülü LED aydınlatmalardır.